Klarnetin Tarihsel Gelişimi

Klarnetin doğuşu ve atalarıyla ilgili olarak bugüne kadar değişik savlar ileri sürülmüştür. Ancak genel olarak desteklenen düşünce, klarnetin atasının köylü kavalı olarak bilinen “chalumeau” (şalümo) olduğudur. Chalumeau, klarnete doğru gelişimini kısa sürede başaramamıştır. Bu ilerlemenin sağlanabilmesi için gerekli olan adım, Johann Christoph Denner tarafından atılarak ilk klarnete ulaşılmıştır.

Nürnberg’te yaşayan Johann Christoph Denner 1700’lerden önce klarneti keşfeden ilk zanaatkardı. Denner şalümo üzerinde yaptığı bazı küçük değişiklikler sonucu şalümodaki düşük ses genişliğini daha kullanışlı hale getirerek üç misli arttırılmış hareket serbestliğine çıkarmış ve klarnete doğru gelişimi başlatacak ilk adımı atmıştır. Denner, 1690 yılında şalümoda yaptığı bu ilk değişikliklerle oluşturduğu enstrümanına “chalumeaux” (şalümoks) adını vermiştir.

Bu enstrüman, günümüz klarnetinin ilk şeklidir. Çok parçalı olan bu yeni enstrümana, Avrupa’da kullanılan bir çeşit nefesli enstrüman olan “clarion'un” sesini andırdığı için “clarionet” de denilmiştir. Bu isim zamanla daha çok yaygınlık kazanarak bugünkü “clarinet” (klarnet) adını almıştır.

Denner‘den sonra hızlı bir gelişim sürecine giren klarnete zamanla daha çok perde eklenmesiyle değişik perde sistemleri geliştirilmiş ve farklı boy ve isimlerde (mi bemol klarnet, si bemol klarnet, la klarnet, sol klarnet, alto klarnet, bas klarnet) çeşitli klarnet türleri oluşturulmuştur.


Oğuzcan Selimler
Rekor Sanat - Klarnet Öğretmeni