Resim Sanatının İnsanlar Üzerindeki Etkileri

İnsanlığın varoluşundan günümüze kadar gelen süreçte görsel sanatlar, kimi zaman bir inanç biçimi, kimi zaman bir algı operasyonu olarak karşımıza çıkmaktadır. İnsanlığın kendi duygu durumunu ifade etme aracı olarak görünen resim sanatı, kimi zaman kendini barışçıl bir yöntemle ortaya çıkarırken kimi zaman da şiddet eğilimli olabilmektedir. İnsanların fizyolojik ve ruhani evreninde bir denge unsuru olarak da görünebilmektedir.

Ruhsal problemler ve resim sanatı ilişkisiz gibi görünse de söz konusu insan olunca sanat bu problemlerin açığa çıkmasına ve insanın kendini bulmasına yardımcı olmaktadır.

Irwin Edman'a göre: resim sanatında doğrudan doğruya çizginin, bizde hem dokunma, hem de hareket duygusu uyandırdığı konusunda güvenilir kanıtlar vardır. Resme bakarken, alınan zevkin kaynağını ifade etmek üzere bazı estetikçiler, "empati" terimini kullanıyorlar. “empati” yada “einfuehlung”, içten içe hareket eden ve gerilen vücudun, algılanan nesnelere kapılması demektir. Yalnız hayalimizle değil, gerçekten biz resimdeki çizgilerle beraber hareket ederiz, tuval üzerinde kesilen bir ritim, algılayışımızın ve içimizde gelişen hareketin akışını da keser. Akıcı ve kıvrak bir çizgi, vücudumuzdaki gerginliği azaltır. Fiziksel olarak renkleri gözümüzle görürüz, bunun yanında gözümüz kapalıyken renkleri bilişsel olarak algılamamızda da mümkündür. Mavi rengi zihnimizde görebilmemiz için ışığa ihtiyacımız yoktur. İnsan gözü kapalıyken de zihninde renkleri çok berrak ve birbiriyle karışmış olarak görebilmektedir.

Resimde çizginin karakteristik tipi, psişik etkileme yönünden büyük önem taşır. Örneğin; düz çizgi bir tekdüzelik verir. Bu etki ölçü ile de ilgilidir, hatta hacim çağrışımı da yapabilir. Ayrıca çizgi kendi etrafında bükülerek bir takım dalgalı yüzeyler yaratabilir. Bütün bu hareketler gözü oyalar. Bu gidiş ritmik bir karakter aldığında çoğu kez göze hoş gelen bir uyum elde edilir. Eğri karakterli bir çizginin kendisine özgü bir akıcılığı vardır. Buna karşın çizginin ani yön değiştirmeleri heyecan, hayret ve tereddüt uyandırır, kararsızlık yaratmaktadır.


Turan Vardar
Rekor Sanat - Resim Öğretmeni