Geleneksel Türk Sanat Müziği

Türk sanat müziğine, “Divan Musikisi“ yada “Klasik Türk Müziği“ gibi isimlerde verilir. 16 yy. dan başlayarak gerek repertuar gerek seslendirme açılarından gelişim göstermiştir.

Türk sanat müziğimizin dokunaklı, incelikli, anlatımını Kar, Beste, Peşrev ve Mevlevi Ayini gibi formlarda bestelenen eserler sergiler. Itri Efendi, Hafız Post, Tabi Mehmet Efendi, Abdülali Efendi, Çengi Yusuf Dede 17 ve 18 yy.’ların başlıca bestekarlarıdır.

Bir “dahi” olarak nitelendirilen Lehistanlı Albert Bobovski’nin 1640’da islamiyeti seçtikten sonra Ali Ufki adıyla özgün bir müzik yazısı geliştirmesi 400’e yakın eseri notaya dökerek “Mecmua-i Saz-ı Söz“ adıyla toplayıp tarihimizin en değerli müzik kitabı olmuştur.

18 yy. sonlarında Sultan III.Selim’in yenilikçiliği Türk Sanat Müziğine yeni bir boyut getirmiştir. 19 yy. ilk yarısında yükselen İsmail Dede Efendi’nin eserleri müziğimizin daha kalıcı olmasını sağlamıştır. Daha sonrasında bestelediği Mevlevi ayinleriyle Zekai Dede’yi, “Şarkı“ formundaki zarif eserleriyle de Hacı Arif Bey ve Şevki Bey’i anmak gerekir.

Geleneksel müziğimiz dinsel ve din dışı olarak ikiye ayrılır. Dinsel Müzik; cami müziği ve tasavvuf müziğini kapsar. Din dışı müzik; çalgı müziği ve sözlü müzik olarak ikiye ayrılır.

Dinsel Müziğin Formları

Cami Müziği

Ezan, Sela, Kıraat, Münacaat, Na't, Mevlid, Miraciye, Temcid, İlahi.


Tasavvuf Müziği

İlahi, Na't, Durak, Mersiye, İlk Peşrev, Meylevi Ayini, Son Peşrev, Yürük Semai, Savt, Nefes.


Din Dışı Müziğin Formları

Çalgı Müziği

Taksim, Peşrev, Saz Semaisi, Sirto, Longa, Çiftetelli, Zeybek.


Sözlü Müzik

Kar, Beste, Murabba, Ağır Semai, Yürük Semai, Nakş, Korçe, Kar-i Natık.


Önümüzdeki ay Türk Müziğinde makamları, usulleri ve kullanılan çalgıları ele alacağız.


Duygu Deniz Uşaklıgil
Rekor Sanat - Keman Öğretmeni